Puntuen zerrenda

Entzun berri duzue Eskritura Santuko bi testuen ospezko irakurpena, Mendekoste ondoko XXI. Igande Mezari dagozkionak. Jaunaren Hitza aditu izanak nire gaurko berba hauek gogo duten goi giroan kokatzen zaituzte. Apaiz hitzak dira nire hauek, Eliza Santuan esanak, Jainkoaren seme-alabez osaturiko familia handi baten aurrean. Naturaz gaindiko berbak izan nahi lukete, beraz, Jainkoa zein handia den eta nolako errukia dien gizakiei goretsiz. Hala berean, egokiak izan nahi lukete ere Nafarroako Unibertsitateko campusean ospatzen dugun Eukaristia hunkigarri hau prestatzeko.

Gogoan erabili une batez oraintxe esan dudana. Eukaristia Sakratua ospatzen dugu, Jaunaren Gorputz-odolen sakramentuzko sakrifizioa, kristautasunaren misterio guztiak bere baitan biltzen dituen fede misterioa eta, beraz, gizakiok bizitza honetan, Jainkoari esker, burutu dezakegun egintza sakratu eta transzendentzia handienekoa. Inola ere, Jainkoaren Gorputz-odolak jasotzen ditugunean, lurreko eta denborako lokarrietatik askatzen gara, Jainkoarekin zeruan egoteko. Han xukatuko ditu Jainkoak gure begi malkoak; eta han ez da, ez heriotzarik, ez negarrik, ez neke antsiarik izango. Mundu zaharra joana izango baita ordurako.

Kristautasunaren ikusmolde desitxuratu bat ekiditea

Hain egia pozgarri eta sakon hau (eukaristiaren zentzu eskatologikoa, teologoek esan ohi dutenez), oker ulertua izan liteke, eta izan ere, hala izan da kristau existentzia espiritu hutsezko zerbait gisa azaldua izan den bakoitzean. Ikusmolde espiritualista honen arabera, kristau bizibidea jende aparta eta txit garbi bakan batzuei bakarrik dagokie, mundu honetako huskeria mespretxagarriekin nahastu nahi ez direna edo, gehienez ere, zirtzileria haiek jasaten dituztenak, lurrean bizi diren artean espirituari erantsitako ezin kenduzko ajeak balira bezala.

Gauzak horrela ikusten direnean tenplua kristau bizitzaren toki nagusi edo garrantzitsuena bilakatzen da; eta halatan, kristau izatea tenplura joatea dela uste ohi da, ospakizun sakratuetan parte hartzea, eliz kutsudun lagunarte batean txertaturik egotea, nolabaiteko mundu bereizi batean, zeruaren gelaurre gisa-edo agertzen dena, bitartean mundu arruntak bere bidea egiten duelarik. Horrela, jakina, Kristau doktrina eta grazia bizitza saiheska-edo ibiliko zaizkio giza historiaren aurreramendu neketsuari, elkarrekin inoiz ere topo egin gabe.

Urriaren goiz honetan, Jaunaren Pazkoaren oroigarria ospatzeko prestatzen garelarik, ezetz diogu kristautasunaren ulermolde desitxuratu eta eragabeko horri. Gogoan hartu pixka batean gure Eukaristiaren, gure Esker egintzaren ingurunea: tenplu berezi batean gaude; habeartea unibertsitate campusa dela esan liteke; erretaula, unibertsitatearen liburutegia; hara han, eraikin berriak altxatzeko tramankuluak; eta goian, Nafarroako zerua…

Munduan

Deskripzio honek, ez al dizue modu plastiko eta ahaztezinean berresten bizitza arrunta dela zuen kristau existentziaren egiazko lekua? Seme-alaba maiteok: zuen senide dituzuen gizakiak, zuen gogo-asmoak eta joranak, zuen lana, zuen maite-minak non, han ere izan behar duzue Kristorekin egunero elkartzeko tokia. Santu izan behar dugu lurreko gauza lurrezkoenen artean, Jainkoa eta gizakiak zerbitzatzen.

Behin eta berriro irakatsi dut Eskritura Santuko hitzak erabiliz mundua ez dela berez txarra, Jainkoak sortua eta bere sorkaria baizik, Hark begiratu zion eta ona zela ikusi zuelako.

Gizakiok gara itsusten eta lardaskatzen dugunok geure bekatuekin eta zintzotasunik ezarekin. Ez izan zalantzarik, senide maiteok: eguneroko errealitate prestuei nola edo hala bizkarra ematea, zuentzat, munduko gizon eta emakumeontzat, Jainkoaren nahiari kontra egitea litzateke.

Bestela baizik, argitasun berriz ulertu behar duzue Jainkoak egiten dizuela dei, Bera zerbitza dezazuen giza bizitzako zeregin zibil, material eta sekularren bitartez eta haietan arituz: zain dugu Jainkoa laborategian, erietxeko operazio gelan, gudaletxean, unibertsitateko katedran, fabrikan, lantegian, baserrian, familiako txoko goxoan eta lanaren amaigabeko panoraman. Ondo gogoan izan: badago santu den zerbait, jainkozko zera bat, egoera ohikoenetan gordeta, eta zuetako bakoitzari dagokio zer hori bilatzea.

Kristau materialismoa

1930.urte inguru hartan nirekin zebiltzan unibertsitateko ikasle eta langile haiei esan ohi nien bizitza espirituala “materializatzen” ikasi behar zutela. Urrutiratu nahi nituen horrela garai hartan ere orain bezala hain zabaldurik zegoen tentaziotik, alegia, bizitza bikoitza eramateko tentaziotik: alde batetik, barne bizitza, Jainkoarekiko harremanetako bizitza; eta bestetik, aurrekotik banandu eta bereizita, famili, gizarte eta lanbideko bizitza, lurreko errealitate koskorrez josia.

Ezetz, bada, ene maiteok! Bizitza ezin daiteke doblekoa izan: kristauak izan nahi badugu, ez dugu eskizofrenikoak-edo izan behar!: bat bakarra da bizitza, espiritu-haragiz hezurmamitua, eta bizitza hauxe, hain zuzen, izan behar da, gorputzez eta arimaz, santu eta Jainkoaz betea: ikusi ezinezko Jainko hori gauza ikusgarrien eta lurrezkoenetan ere aurki dezakegu.

Bide hau besterik ez dago, ene senideok: edota Jainkoa gure bizibide arruntean topatzen dugu, edota ez dugu behin ere aurkituko. Horregatik esan diezazueket gure garaiak itzuli behar diela bai materiari eta bai itxuraz arrunten diren egoerei beren hasierako zentzu jatorra, beraiek Jainkoaren erreinuaren zerbitzuan jarriz, espiritualizatuz, eta Kristorekin etengabe elkartzeko tresna eta egokiera bihurtuz.

Benetako kristau senak, haragi ororen piztuera aitortzen duena, gogor egin zion beti, arrazoi denez, “desharagitze” deitu geniezaiokeen horri, materialistatzat sala zezaten batere beldurrik gabe. Zilegi da, hortaz, kristau materialismo batez hitz egitea, espiritua ukatzen duen materialismoekin inolako zerikusirik ez duena.

¿Zer dira, bestela, sakramentuak –Jainkoaren seme gizon eginaren aztarnak, antzinakoek esan zutenez- zer dira, diot, Jainkoak gu zeruratu eta santifikatzeko aukeratu duen bide honen erakusgarri argienak baino? Ez al duzue sumatzen sakramentu bakoitza Jainkoaren maitasuna dela, bere indar berrerosle eta kreatzaile osoarekin, baliabide materialen bidez ematen zaiguna? Zer da eukaristia santu hau gure Berreroslearen gorputz-odol gurgarriak baino, mundu honetako materia apalaren -ogi-ardoen- bitartez eskaintzen zaiguna, hau da, gizakiak landu dituen naturako lehengaien bidez, azken Kontzilio Ekumenikoak gomutara ekarri digunez?

Zeinen ondo ulertzen da Apostoluak idatzi zuen harako hura: gauza guztiak zuenak dira, zuek Kristorenak zarete eta Kristo Jainkoarena.

Goranzko mugimendu bat da, gure gogo-bihotzetan isuritako Espiritu Santuak munduan eragin nahi duena: lurretik Jaunaren aintzara. Eta mugimendu honek gauza guztiak biltzen dituela nabariarazteko, baita itxuraz prosaikoenak direnak ere, hauxe idatzi zuen Paulo Deunak: nahiz jan nahiz edan, egin dena Jainkoaren aintzarako.

Amaitu behar dut senide maiteok. Hasieran esan dizuedanez, Jainkoa zein handi eta errukitsua den iragarri nahi izan dizuet. Esandakoa bete dudalakoan nago, bizitza arrunta santuki eramateaz mintzatu natzaizuenean. Izan ere, bizitza santu bat errealitate sekularretan -zaratarik gabe, xalotasunez, egiaz- ¿ez ote da “magnalia dei” direlakoen agergarri hunkigarrienetako bat?. Beti obratu ditu Jainkoak erruki txundigarri horiek, eta baita obratuko ere, mundua salbatzearren.

Fede bizitza

Salmogilearekin batera arren eskatzen dizuet elkar zaiteztela nire otoitzarekin eta nire gorazarrearekin. Magnificate Dominum mecum, et extollamus nomen eius simul, handietsi nirekin batera Jauna, gora dezagun elkarrekin haren izena. Edo berdin dena, senide maiteok, fedetik bizi gaitezen.

Har ditzagun fedearen babeskia, salbamenaren burukoa eta espirituaren ezpata, hots, Jainkoaren hitza. Honela adoretzen gaitu Paulo Apostoluak Efesoarrei idatzitako Gutunean, Meza honetako liturgian arestian irakurri zaigunez.

Fedea: kristauok hain premiazkoa dugun bertutea, bereziki aurten, gure Aita Santu Paulo VI. txit maiteak Fedearen Urtea aldarrikatu duelarik. Federik gabe falta baitzaigu bizitza arrunta santifikatzeko oinarria bera ere.

Fede bizia garai hauetan, misterium fideira, Eukaristia Sakratura, hurbiltzen garenean; Jaunaren Pazkoa honetan parte hartzera goazelako, Jainkoak gizakiekin izan dituen errukiak laburbiltzen eta gauzatzen dituena.

Fedea, ene senide maiteok, aurki, aldare honen gainean, gure Berrerospenaren Egintza berrituko dela aitortzeko. Fedea, kredoa dastatzeko eta aldare honen inguruan eta biltzar honetan Kristoren presentzia nabaritzeko, cor unum et anima una egiten gaituena (bihotz bat eta arima bat), familia ere bihurtzen gaituena, eta baita eliza ere, bakar, santu, katoliko, apostoliko eta erromatarra, azkeneko hau guretzat unibertsal esatea bezala delarik.

Fedea, azkenik, seme alaba txit maiteok, munduari erakuts diezaiogun guzti hau ez dela hitz eta zeremonia hutsa, jainkozko errealitatea baizik, gizakiei eguneroko bizitza santifikatu baten testigantza emanez.